ABOUT
Zijn recent werk bestaat vooral uit portretten en figuren die door middel van abstrahering, introspectief worden en afstand nemen van een specifieke herkenning of persoon. Deze anonimiteit geeft ruimte voor bevreemding, die de kijker aanspreekt en bevraagt. Identiteit ervaart de kunstenaar als een perpetuum mobile: een puzzel die in zijn werk wordt vertaald door een zoekend licht en schaduwspel, waarbij fragmentatie, transparante en dekkende delen, de logica van diepte en voorspelbaarheid breken. Dit alles resulteert in een ‘onderhuids’ gevoel hetwelk de kunstenaar letterlijk benadert met barsten, textuur en reliëflijnen die zijn doorgetekend in diepere en kwetsbare lagen van het menselijk portret en lichaam. Hierdoor is het beeld gereduceerd naar een kern waarbij een vorm van esthetiek verleidt en de introvertheid van de menselijke psyche verontrust.
De wereld die ontstaat tussen deze figuratieve suggestie en abstracte gevoeligheid komt tot stand door de grafische vormgeving te versmelten met de picturale schilderkunst. De kunstenaar varieert met beslissende penseelstreken , die hij heeft geërfd van zijn opleiding in Chinese penseeltechnieken, maar laat zich ook verleiden door de subtiele overgangen van olieverf of houtskoolpoeder die hij in zijn tegenstellingen van olie en water verenigt.
His recent work mainly consists of portraits and figures that, through abstraction, become introspective and unrecognizable. This anonymity leaves room for strangeness, which appeals to and questions the viewer. The artist experiences identity as a perpetuum mobile: a puzzle that is translated in his work by playing with light and shadow, in which fragmentation, transparent and opaque parts, break the logic of depth and predictability. The artist works with cracks, texture and relief lines that are drawn in deeper and vulnerable layers of the human portrait and body. This reduces the image to a core where a form of aesthetic seduces and disturbs the introvertedness of the human psyche. The world that arises between this figurative suggestion and abstract sensibility is created by fusing a graphic approch with pictorial painting. The artist varies with decisive brushstrokes, which he has inherited from his training in Chinese brush techniques, but is also seduced by the subtle transitions of oil paint or charcoal powder, which he combines by using both mediums of oil and water.
Vertaling tekst Bart Stouten, dichter en was tot eind september 2021 radioproducent-presentator bij Klara
EEN UITJE NAAR DE VERGETEN CONTINENTEN VAN DE GEEST
Dit uitmuntend grafisch portfolio van Rainier Boidin heeft als vertrekpunt een gevoelig geobserveerde, haast wetenschappelijk bestudeerde werkelijkheid. Toch is die werkelijkheid enkel een aanleiding, nergens een problematische of opdringerige obstructie. Inzet is vooral de doorwerking van Boidins natuurtalent naar een hoogst veelkantige, avontuurlijke stijl die zich niet in de bekende artistieke paradigma’s laat vangen om een fonkelnieuw en in alle opzichten verrassend universum van verbeelding te scheppen.
In dit feest van de verbeelding wordt een oorspronkelijke, zorgvuldig haar eigen evenwicht bewakenende, zelfreflexieve grafische realiteit geboren, een besloten ruimte die in staat is na te denken over zichzelf, tot ze er voldoende van overtuigd is dat alle door de kunstenaar ingezette elementen hun maximaal effect hebben gerealiseerd, zonder de rust van de beschouwing te verstoren. In de panache van Boidin openbaart zich inderdaad een wondere, ongrijpbare wisselwerking van verlopende tonen, dansende lijnen, transparante maar ook donkere, opake velden, heel ademend en fris — het beste equivalent in visuele kunst van muzikaliteit en dans in de ruimte van een grote, sfeervolle zaal.
Een feest is het zeker. Maar de werkelijkheid wordt niet buiten spel gezet. Ze wordt geïntensifieerd, verhevigd. En dat niet enkel in haar bevallige dimensie. Met evenveel gemak suggereert Rainier Boidin immers de werking van neerdrukkende zwaartekracht; de dilaterende invloed op het bewustzijn van leegte en stilte, zoals we die ook kennen uit de doeken van Edward Hopper; de kracht van fijn geregisseerd gebaar en gestyleerde gestiek die ons herinnert aan de meticuleus geëlaboreerde vormentaal van barokopera’s; of de onvoorspelbare interactie van berekening en spontaneïteit die ons doet denken aan de innerlijke spanningen van het expressionisme. De indruk die dit oeuvre nalaat is er een van goed voorbereide improvisatie. Tijdens die improvisatie worden bakens verzet op een wijze die heel natuurlijk aanvoelt, gestuurd door een innerlijke powerplay die Boidin tot een van de meest opmerkelijke kunstenaars van deze tijd maakt.
Een weelde van technieken wordt benut: de kunstenaar creëert fraktaaltjes van vormen met een schat van details die zelf weer nieuwe details herbergen en in zekere zin ook aanzwengelen, tot de inspiratie helemaal is uitgeleefd en een ‘ademende harmonie’ zichzelf heeft uitgebalanceerd. We kunnen gewagen van de geboorte van een sensuele cosmos, een micro-cosmos. Boidin penetreert als het ware de densiteit van een nevelvlek om kleinere vormelementen een kans te geven, opdat onze verbeelding kan ademen en zich vermeien in de interactie tussen grote mysterieuze onstuimigheid, enerzijds, en heel herkenbare, troostende objecten die gerelateerd zijn aan onze vertrouwde denkwereld, anderzijds. Hij schuift diverse kleuren over elkaar, creëert daarbij effecten die doen denken aan het oude nat-in-nat schilderen uit de aquarelkunst. Hij daagt zijn lijnen uit tot ze zich gedragen als waardige, centrale acteurs op de bühne van zijn grafiek. Deze heel elokwente, agiele dimensie tilt het vertrouwde leven van Boidins publiek op tot een in mysterieuze ruimte evoluerend ritueel, en inspireert terloops dat publiek tot een fris herdenken van alle uitgesleten, beperkende kennis over de werkelijkheid. De indruk die ontstaat neigt naar vervoering: we worden verleid door de nieuwe diepte van het eigen bekende leven, dat nu een verbinding is aangegaan, ja helemaal verklonterde met de fantasie.
De suggestie die Rainier Boidin opwekt vergaloppeert zich nooit om méér te zijn dan ze lijkt. Bovendien staat ze helemaal in funktie van de erotiserende interactie tussen onze zintuigen. Een gezicht is niet zomaar een gezicht, het schept in de eerste plaats kansen voor een lichtspel met chiaroscuro dat aan de lichtregie van Caravaggio doet denken. De prachtige schaduwvelden beelden de ongekende lommerte uit van de geest, als een landschap dat diepte krijgt in het vroege ochtendlicht van de intuïtie.
Al te bevallige objecten worden geschuwd. Boidin wil, met een passie die aan Munch doet denken, ook het afschrikwekkende uitbeelden, maar dan op een verzachtende wijze die eerder uitnodigt tot empathie. De donkere golf, die de deteriorering van het leven in de 21e eeuw oproept, of het besef van nakende dood in elk leven, is die van een oceaan waaruit verraderlijke tsunami’s à la Hokusai kunnen oprijzen: de dodende golf breekt in duizend kleine schuimkopjes, haarscherp weergegeven details die altijd in het doek, wat er ook gebeurt, een merkwaardig structureel evenwicht bewaken.
Deze kunstenaar denkt misschien niet altijd, maar toch wel heel vaak, figuratief, dat wil zeggen op momenten waar je figuren kan ontdekken blijken ze, bij nadere inspectie, polyvalente vormen te zijn die ook als vector naar een onuitgesproken gebleven onstoffelijkheid dienst doen: deze abstractie kunnen we interpreteren als de inwerking op onze geest van obscure krachten, krachten die we dienen te confronteren in de moeilijke omstandigheden waarin we, net zoals de uitgebeelde personages, moeten overleven. Veeleer zijn die ‘figuren’ dan een prikkel voor de verbeelding om achter de herkenbare vorm een nieuwe diepte, een onvermoede existentiële rijkdom te ontdekken. Tegelijk plaatst Rainier Boidin de oude schoonheid in een onverwacht perspectief van deprivatie en ontheemding.
Heel typisch voor dit procédé van openbaring is de wijze waarop een fysiek aspect de uitnodiging inhoudt voor het op gang brengen van een krachtenspel waarin licht, donker en schaduw heel ritmisch interageren, met gevoel ook voor herhaling en alle variatie daarin, soms binnen geometrisch uitgezette kaders die tekenend zijn voor de veelzijdigheid van Boidins lijn: die ‘kaders’ gedragen zich dan als bonte serpentine of ze willen ontsnappen aan hun figuratieve beperking en streven ernaar de waarde te krijgen van een symbool, een teken.
Ik houd van het synesthetisch effect dat de olieverf teweegbrengt. Ze mixt kleur en geur, beweging en muziek. Je kan de olie haast proeven, en dat is typisch in een denkwereld waarin de dingen niet zijn wat ze lijken, zoals ook de kleuren zelf, die zich bewust zijn van alle potentialiteit in zich, en soms zo dicht tegen elkaar aanleunen (groen-blauw, donkerbruin-rood) dat ze nieuwe tussenkleuren suggereren. Op andere momenten nemen de kleuren de rol over van frele ondersteuning, of krijgen ze een soort zijkant in hun zoektocht naar de gewenste toonwaarde.
Maar wat ik in heel dit proces nog het meest indrukwekkend vind, is het feit dat Rainier Boidin zich aldoor de vraag naar de ‘raison d’être’ van het gehanteerde medium blijft stellen. Dat doet hij door elementen te verbinden uit de hemisferen van waterverf en olieverf; door aan te leunen bij Chinese en Japanse calligrafietechnieken, die hem toelaten elementen uit zen te hanteren en de ongeëvenaarde trefkracht van Oostindische inkt te benutten. Welke combinaties hij ook inzet, je staat er versteld over dat een tekening ook de wezensgesteldheid van een landschapsschilderij of een portret kan krijgen. Ik ben dan ook beslist de mening toegedaan dat het werk van Rainier Boidin een schatkamer van ontdekking is die naar de verst afgelegen continenten voert – niet alleen naar de continenten van onze aardbol, maar ook de veel minder druk bezochte continenten van onze eigen geest.
Bart Stouten
A TRIP TO THE MIND’S FORGOTTEN CONTINENTS
This exquisite graphic portfolio of Rainier Boidin starts from a sensitively observed, almost scientifically studied reality. Still, that reality is only an occasion; it is never a problematic or intrusive obstruction. The main theme is the transformation of Boidin’s born talent into an extremely versatile, adventurous style, which is not confined to the familiar artistic paradigms, to create a shiny new and in all aspects surprising universe of imagination.
Out of this feast of imagination, an original auto-reflexive graphic reality is born, which accurately guards its own balance. A confined space, capable to reflect upon itself, until it is sufficiently convinced that all the elements utilized by the artist have realized their utmost effect, without disturbing the consideration’s peace and quiet. In Boidin’s panache a truly wondrous, impalpable interaction is disclosed between changing tones, dancing lines, transparent but also dark, opaque fields, highly breathing and fresh – the best equivalent in visual art of musicality and dance within a spacious, attractive hall.
A feast it definitely is. But reality is not sidelined. It is intensified, deepened. And not only in its graceful dimension. Just as easily Rainier Boidin suggests the functioning of pressing gravity; the dilating influence emptiness and silence have on consciousness, as we know from Edward Hopper’s canvasses; the power of finely directed gesture and composed gesticulation, which reminds us of the meticulously elaborated language of configuration in baroque operas; or the unpredictable interaction between calculation and spontaneity, reminding us of expressionism’s inner tensions. This oeuvre’s impression is that of a well prepared improvisation. During that improvisation a new course is set out in a way that has a very natural feel to it, steered by an inner power play that makes Boidin one of today’s most remarkable artists.
A plethora of techniques is being used: the artist makes shapes into little fractals with an enormous amount of details, containing and in a certain way also cranking up yet again new details, until the inspiration is completely exhausted and a ‘breathing harmony’ has balanced itself out. We can make reference to the birth of a sensual cosmos, a micro-cosmos. Boidin penetrates as it were a nebula’s density to give smaller configurative elements a chance, so that our imagination can breathe and revel in the interaction between great mysterious impetuosity on the one hand, and highly recognizable, consolidating objects related to our familiar way of thinking on the other hand. He shifts diverse colors, thereby creating effects which remind us of the old wet-on-wet painting in watercolor art. He challenges his lines until they behave like dignified, central actors on the stage of his graphics. This truly eloquent, agile dimension lifts Boidin’s audience’s familiar life to a ritual which evolves in a mysterious space. Casually, it also inspires this audience to a fresh reconsideration of all the worn-down, limiting knowledge about reality. This gives an impression bordering on exaltation: we are being seduced by the new depth of our own familiar life that has now been linked, even completely entangled with fantasy.
Rainier Boidin gives rise to a suggestion that never overreaches itself to be more than it seems. On top of that, it is dominated by the eroticizing interaction between our senses. A face is not merely a face; in the first place it creates chances for a play of light and shade with chiaroscuro that evokes Caravaggio’s light direction. The marvelous fields of shadow portray the minds’ unknown shade, like a landscape that gains depth in the intuition’s early morning light.
All too charming objects are being avoided. With a passion that reminds us of Munch, Boidin also wants to portray the horrific, but in a more alleviating way, which entices empathy. The dark wave, evoking the deterioration of life in the 21st century or the realization of imminent death in every life, is that of an ocean from which treacherous tsunamis like Hokusai’s can rise: the killer wave breaks apart into a thousand little white crests, minutely rendered details, which always, no matter what happens, guard a remarkable structural balance on the canvas.
This artist might not always think figuratively, still he does so very often. In moments in which you can discover figures, at closer look they appear to be polyvalent shapes, which as a vector serve an inexplicit immateriality: this abstraction can be interpreted as the impact of obscure powers on our mind. Powers which we have to confront in the difficult circumstances in which we, just like the depicted characters, have to survive. These ‘figures’ are more of a stimulus for the imagination to discover a new depth, an unsuspected existential richness behind the recognizable form. Meanwhile, Rainier Boidin puts ancient beauty in an unexpected perspective of deprivation and rootlessness.
The way in which a physical aspect entices to bring about the power play in which light, darkness and shade interact very rhythmically, is truly typical of this process. It is done with a sense of repetition and all its variety, sometimes within geometrically designed frameworks, which are characteristic of the versatility of Boidin’s line: these ‘frameworks’ behave like a multicolored serpentine or they want to escape their figurative limitation and strive to be acknowledged as a symbol, a sign.
I adore the oils’ synaesthetic effect. It mixes color and scent, movement and music. You can almost taste the oil, and that is characteristic of a way of thinking in which things are not what they seem. The same goes for the colors themselves, which are aware of all their potentiality, and sometimes bear such close resemblance to each other (green-blue, deep brown-red) that they suggest new colors in between. In other moments the colors take over the function of frail support, or they get a kind of edge in their quest for the desired tonal value.
But what I find most impressive in this entire process is the fact that Rainier Boidin continuously asks himself about the employed medium’s ‘raison d’être’. He does so by joining elements from the hemispheres of water colors and oils; by leaning towards Chinese and Japanese calligraphic techniques, which allow him to operate zen elements and utilize Indian ink’s unmatched precision. Whatever combinations he puts to the fore, you will always be amazed that a drawing can have the same substantiality as a landscape painting or a portrait. I therefore firmly hold the opinion that Rainier Boidin’s work is a treasure house of discovery, which leads to the most far of continents – not only to the continents of our planet, but also to the less frequently visited continents of our own mind.
Bart Stouten
EXPLORATION DES CONTINENTS OUBLIÉS DE L’ESPRIT
Le point de départ de cet extraordinaire portfolio graphique de Rainier Boidin est une réalité observée avec sensibilité et de façon presque scientifique. Cette réalité n’est cependant qu’une impulsion et en aucun cas une obstruction problématique ou envahissante. Le thème central est surtout l’épanouissement du talent inné de Rainier Boidin, son évolution vers un style extrêmement diversifié et aventurier qui ne se laisse pas attraper par les paradigmes artistiques connus, mais qui crée un univers de l’imagination inédit et surprenant dans tous ces aspects.
De cette fête de l’imagination découle une réalité graphique authentique et autoréflexive qui se maintient soigneusement en équilibre, un espace délimité qui est capable de réfléchir sur lui-même jusqu’à être assez sûr de lui que tous les éléments introduits par l’artiste aient obtenu l’effet maximal, sans déranger pour autant la sérénité de la réflexion. Le panache de Rainier Boidin révèle une interaction miraculeuse et insaisissable entre tons changeants, lignes dansantes et champs transparents, ainsi que sombres et opaques, très aéré et frais – le meilleur équivalent dans l’art visuel de musique et de danse dans une salle spacieuse et chaleureuse.
Une fête, sans aucun doute. La réalité n’est cependant pas mise hors jeu. Elle est intensifiée, exacerbée. Et pas seulement dans sa dimension de beauté. Rainier Boidin suggère avec autant d’aisance la présence d’une force gravitationnelle ; l’influence dilatante du vide et du silence sur la conscience, comme nous la reconnaissons dans les toiles d’Edward Hopper ; la force d’un geste dirigé subtilement et d’une gestuelle stylée qui nous rappelle la langue des formes méticuleusement élaborée des opéras baroques ; ou l’interaction imprévisible entre le calcul et la spontanéité, faisant penser aux tensions internes de l’expressionisme. Cet œuvre laisse l’impression d’être une improvisation soigneusement préparée. Pendant ce processus d’improvisation, l’artiste change de course d’une façon qui nous semble naturelle, dirigé par un jeu de forces internes qui fait de Rainier Boidin un des artistes les plus remarquables de notre temps.
L’artiste utilise un éventail de techniques : il crée des fractales de formes avec une mine de détails contenant et agrandissant en quelque sorte eux-mêmes de nouveaux détails, jusqu’à ce que l’inspiration soit complètement épuisée et qu’une ‘harmonie respirante’ soit établie. Nous sommes témoins de la naissance d’un cosmos sensuel, un micro-cosmos. C’est comme si Rainier Boidin pénétrait la densité d’une nébuleuse, pour donner une chance à des éléments de forme plus petite et afin que notre imagination puisse respirer et puisse se mêler à l’interaction entre la forte impétuosité mystérieuse d’une part, et les objets reconnaissables et réconfortants relatés à notre monde de pensées familier de l’autre. Il superpose plusieurs couleurs, crée ainsi des effets qui font penser à l’ancienne technique aquarelle du mouillé sur mouillé. Il défie les lignes jusqu’à ce qu’elles remplissent le rôle d’acteurs centraux valables sur la scène de sa graphique. Cette dimension très éloquente et agile rehausse la vie familière du public de Boidin vers un rituel évoluant dans un espace mystérieux et elle incite en même temps ce public à une nouvelle façon de penser sur toute la connaissance usée et limitée de la réalité. L’impression née ainsi tend à l’exaltation : nous sommes séduits par la nouvelle profondeur de notre propre vie familière qui s’est liée et même agglutinée à la fantaisie.
La suggestion faite par Rainier Boidin ne se trahit jamais pour être plus qu’elle ne paraît. Elle est en outre entièrement en fonction de l’interaction érotisante entre nos sens. Un visage n’est pas simplement un visage, il crée en premier lieu des opportunités pour un jeu de lumière chiaroscuro qui fait penser à la régie lumière de Caravaggio. Les magnifiques champs d’ombre représentent l’ombrage inconnu de l’esprit, tel un paysage qui prend forme grâce à la lumière de l’aube de l’intuition.
Rainier Boidin évite les éléments qui plaisent trop à l’œil. Il veut également illustrer l’effrayant, avec une passion qui fait penser à Munch, mais de façon adoucie qui invite plutôt à l’empathie. La vague noire, évoquant la détérioration de la vie au 21ième siècle ou la mort imminente dans chaque vie, est celle d’un océan dont surgissent des tsunamis traîtres comme celui d’Hokusai : la vague meurtrière se brise en des centaines de moutons d’écume, des détails représentés nettement qui maintiennent toujours le remarquable équilibre structurel dans le toile, quoi qu’il arrive.
Cet artiste ne pense pas toujours de façon figurative, mais néanmoins souvent : au moment où l’on peut distinguer des visages, ils s’avèrent, après observation, être des formes polyvalentes qui servent de vecteur vers une immatérialité restée imprononcée : cette abstraction peut être interprétée comme l’influence de forces obscures sur notre esprit, des forces que nous devons affronter dans les circonstances difficiles dans lesquelles nous devons survivre, tout comme les personnages représentés. Ces ‘visages’ sont donc plutôt un stimulant pour l’imagination qui permettent de découvrir une nouvelle profondeur, une richesse existentielle inconnue derrière la forme reconnaissable. Rainier Boidin place en même temps la beauté classique dans une perspective inattendue de privation et d’aliénation.
Typique pour ce processus de révélation est la façon dont l’aspect physique est également une invitation à débuter un jeu de forces où clair, obscur et ombre interagissent de façon très rythmique, avec un certain sens de la répétition et dans toutes les variations possibles, parfois dans des cadres géométriques prédéfinis qui sont déterminants pour la versatilité de la ligne de Rainier Boidin : ces ‘cadres’ se comportent comme des serpentins multicolores ou veulent échapper à leurs limites figuratives et aspirent à avoir valeur de symbole, de signe.
J’adore l’effet synesthétique de la peinture à l’huile. Elle mélange couleurs et odeurs, mouvement et musique. Il est presque possible de goûter l’huile, et cela est typique pour un monde imaginaire où les choses ne sont pas ce qu’elles semblent être, comme les couleurs-mêmes qui sont conscientes de leur potentiel et qui se ressemblent parfois tellement (vert-bleu, brun foncé-rouge) qu’elles suggèrent de nouvelles demi-teintes. À d’autres moments les couleurs assument le rôle d’un support fragile ou elles reçoivent une dimension supplémentaire dans leur recherche du ton désiré.
Le plus impressionnant de tout ce processus est selon moi que Rainier Boidin se pose continuellement la question de la ‘raison d’être’ du médium utilisé, en combinant des éléments de l’hémisphère de la peinture à eau et de celui de la peinture à l’huile et en s’appuyant sur des techniques de calligraphie chinoise et japonaise, qui lui permettent d’employer des éléments de zen et de mettre à profit la force inégalée de l’encre de Chine. Quelles que soient les combinaisons utilisées, vous êtes toujours ahuris qu’un dessin puisse avoir la même substantialité qu’une peinture de paysage ou d’un portrait. Je suis donc absolument d’avis que l’œuvre de Rainier Boidin est une mine de découvertes qui nous mènent vers les continents les plus éloignés – pas seulement les continents de notre planète, mais également les continents les moins explorés de notre propre esprit.
Bart Stouten